Mobiliteitsniveaus

Mobiliteitsniveaus is een term die wordt gebruikt om de mate van zelfstandig bewegen en verplaatsen te beschrijven. Het concept wordt toegepast in zorg, maatschappelijke ondersteuning, transportbeleid en stedelijke planning om zicht te krijgen op wat iemand wel of niet zelfstandig kan doen en welke ondersteuning daarbij nodig is.

In de zorg en maatschappelijke dienstverlening worden mobiliteitsniveaus gebruikt om behoeften in kaart te brengen, zoals de behoefte aan begeleiding, hulpmiddelen of aanpassingen thuis. Ze helpen bij het opstellen van zorgplannen, het kiezen van hulpmiddelen (zoals een rollator of een aangepaste stoel) en het bepalen van de zwaarte van ondersteuning die iemand vereist.

In transport en stedelijke planning dragen mobiliteitsniveaus bij aan het ontwerp van toegankelijke voorzieningen en diensten. Ze helpen bij het bepalen welke reizigers ondersteuning nodig hebben bij het plannen van reizen, welke vervoersmodaliteiten geschikt zijn en waar infrastructuur zoals aangepast vervoer, liften en brede trottoirs wenselijk is. Het doel is om mobiliteit voor diverse groepen haalbaar en veilig te maken.

De beoordeling van mobiliteitsniveaus gebeurt met verschillende indicatoren, zoals functionele zelfstandigheid, vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren, afhankelijkheid van derden en gebruik van hulpmiddelen. Gegevens worden verzameld via enquêtes, interviews, functionele beoordelingen en transportregistraties. Mobility levels zijn vaak dynamisch en kunnen veranderen door gezondheid, leeftijd of omgeving.

Beleid gericht op mobiliteitsniveaus streeft naar participatie en onafhankelijkheid, en naar gelijke toegang tot vervoer en activiteiten. Uitdagingen zijn onder meer privacyzorgen, stigmatisering en regionale verschillen in definities; regelmatige herbeoordeling is doorgaans aanbevolen. Zie ook toegankelijkheidsbeleid, individueel vervoersbudget en vervoer voor mensen met een beperking.