Mensvriendelijk

Mensvriendelijk is een term in het Nederlands die systemen, producten en omgevingen beschrijft die rekening houden met menselijke behoeften, beperkingen en welzijn. Het benadrukt niet alleen gemak en eenvoud van bediening, maar ook veiligheid, helderheid en inclusiviteit. De term staat vaak voor een bredere aanpak dan louter gebruiksvriendelijkheid en legt de nadruk op de menselijke ervaring en waardigheid bij ontwerp en beleid.

In de praktijk wordt mensvriendelijk toegepast in technologie, productontwerp, architectuur en zorg. Bij productontwerp betekent het ergonomische vormen, duidelijke instructies, fouttolerantie en betrouwbare feedback. Bij software en websites gaat het om intuïtieve navigatie, duidelijke taal, compatibiliteit met diverse apparaten en toegankelijkheid voor mensen met beperkingen (bijv. WCAG-compatibiliteit, toetsenbord- en spraakbediening).

Het begrip is verwant aan usability (gebruiksvriendelijkheid) en aan universal design (universeel ontwerp) en mensgericht ontwerp. Evaluatie vindt vaak plaats via usability testing, gebruikersonderzoek en feedback van verschillende gebruikersgroepen om te beoordelen of een systeem werkelijk mensvriendelijk is.

Kritieken en afwegingen bestaan onder meer uit de subjectieve aard van wat mensvriendelijk is, en de kosten, privacy en technische beperkingen die samenhangen met het streven naar een human-centered ontwerp. Voorbeelden hiervan zijn een smartphone met eenvoudige lay-out en pictogrammen voor ouderen, of een openbaar gebouw met hellingen, brede deuren en duidelijke bewegwijzering die toegankelijkheid verbeteren.