Meerderheidsdrempels

Meerderheidsdrempels zijn de minimumvoorwaarden die bepalen of een besluit geldig kan worden aangenomen. Ze geven het vereiste aandeel stemmen of deelnemers aan dat nodig is om de beslissing definitief te maken. Drempels kunnen variëren per context, zoals verkiezingen, wetten, referenda of governance-instellingen.

Er bestaan verschillende typen meerderheidsdrempels. Een absolute meerderheid vereist meer dan de helft van het totaal uitgebrachte stemmen. Een relatieve meerderheid gaat uit van de grootste hoeveelheid stemmen, zelfs als die niet meer dan de helft is. Een supermeerderheid, oftewel een gekwalificeerde meerderheid, vraagt een hogere drempel dan de absolute meerderheid, bijvoorbeeld twee derde of drie vijfde. Deze hogere drempels worden vaak gebruikt bij constitutionele wijzigingen, belangrijke amendementen of besluiten met grote impact. Daarnaast is er vaak een quorum, een minimum aantal deelnemers dat aanwezig moet zijn om een besluit geldig te kunnen nemen; zonder quorum kan het besluit niet worden aangenomen, zelfs als de drempels zijn gehaald.

Meerderheidsdrempels komen veel voor in parlementaire systemen, referenda en bedrijfsvoorschriften. Ze beïnvloeden welke coalities nodig zijn, welke voorstellen kans hebben en hoe stapsgewijze veranderingen mogelijk blijven. In sommige gevallen voorkomen ze impulsieve beslissingen en beschermen ze minderheden, terwijl ze in andere situaties tot langzamere besluitvorming of politieke stagnatie kunnen leiden.

Samengevat vormen meerderheidsdrempels een centraal instrument in het ontwerpen van besluitvormingsprocessen. Ze geven duidelijkheid over de zwaarte van een besluit en helpen de balance tussen stabiliteit en vernieuwing in governance te bewaken.