Macronutriënt

Macronutriënt is een voedingsstof die door het lichaam in relatief grote hoeveelheden nodig is om energie te leveren, groei en onderhoud mogelijk te maken. In de voedingswetenschap worden macronutriënten onderscheiden van micronutriënten, die in veel kleinere hoeveelheden vereist zijn. Voor mensen omvatten de macronutriënten doorgaans koolhydraten, vetten, eiwitten en water. Koolhydraten leveren vooral beschikbare energie; eiwitten leveren aminozuren voor weefselopbouw en vele metabole functies; vetten leveren een geconcentreerde energiebron en bieden essentiële vetzuren en vetoplosbare vitaminen. Water is essentieel voor hydratatie, transport en biochemische reacties.

Voor energiewaarde gelden globale verhoudingen: 1 gram koolhydraten geeft ongeveer 4 kilocalorieën (kcal) / 17 kilojoule (kJ); 1 gram eiwit levert eveneens circa 4 kcal; 1 gram vet ongeveer 9 kcal / 37 kJ. Alcohol levert energie maar is geen macronutriënt.

De behoefte aan macronutriënten varieert met leeftijd, geslacht, lichamelijke activiteit en gezondheid. Richtlijnen gebruiken vaak een verdeling van energie-inname: koolhydraten circa 45–65%, vetten circa 20–35% en eiwitten circa 10–35% van de totale energie. Daarnaast dragen water en, afhankelijk van definitie, macromineralen zoals calcium en natrium bij aan de benodigde hoeveelheden.

Een gebalanceerde inname van macronutriënten ondersteunt spiermassa, organisatie van het metabolisme en hydratatie. Tekorten of onevenwichten kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken, terwijl overmatige inname ook schadelijk kan zijn.