Internetvrijheid

Internetvrijheid verwijst naar het recht en de mogelijkheid van mensen om online informatie te zoeken, te ontvangen en te verspreiden en om online te communiceren zonder ongepaste inmenging. Het omvat vrijheid van meningsuiting, privacy en toegang tot informatie, evenals het recht op beveiliging en anonimiteit online. Internationale normen die dit recht ondersteunen zijn onder meer artikel 19 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en artikel 19 van het Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten; privacyrechten vallen onder artikel 17 en gerelateerde databescherming in verschillende verdragen.

Kaders en beperkingen: Internetvrijheid wordt erkend als een fundamenteel recht, maar is niet absoluut. Overheden en bedrijven kunnen beperkingen toelaten voor legitieme doelen zoals nationale veiligheid, openbare orde en de bescherming van de rechten van anderen, mits de maatregelen legal, noodzakelijk en proportioneel zijn. Voorbeelden zijn censuur, blokkades, filtering, geoblocking, intensieve inspectie van netwerkverkeer en dataretentie. Surveillance en data-analyse door staten en platforms spelen daarbij een belangrijke rol, net als platformmoderatie en contentbeleid die de informatiestroom beïnvloeden.

Netneutraliteit en toegang: Gelijke behandeling van online verkeer en niet-discriminatie bij netwerkdiensten zijn essentieel voor internetvrijheid. Tegelijk vormt de digitale kloof—infrastructuur, betaalbaarheid en digitale vaardigheden—een beperkende factor voor volledige toegang.

Internationale context: de VN en regionale organisaties zoals de EU bevorderen online mensenrechten en stemmen beleidskaders af die vrijheid online beschermen. De praktijk varieert sterk per land en blijft onderwerp van debat.