HPVvaccinatie

HPVvaccinatie is een vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (HPV) om infecties met dit virus en de daarmee samenhangende gezondheidsrisico's te voorkomen. HPV kan leiden tot baarmoederhalskanker en andere kankers, zoals anale en oropharyngeale kanker, evenals genitale wratten. Vaccins bevatten virusachtige deeltjes (VLP's) van het L1-eiwit die het immuunsysteem prikkelen zonder het virus te bevatten. Daardoor ontwikkelen mensen antilichamen die bescherming bieden tegen specifieke HPV-types.

Voorbeelden van HPV-vaccins zijn Gardasil 9, dat bescherming biedt tegen negen typen HPV (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 en 58); Cervarix, gericht optypen 16 en 18; en oudere Gardasil-variants met vier typen. In veel landen wordt Gardasil 9 gebruikt vanwege de brede dekking.

Doelgroep en schema: De vaccinatie wordt bij voorkeur gegeven aan kinderen in de leeftijd van ongeveer 9 tot 14 jaar, voordat veel seksuele activiteit begint. Een twee-doseschema is meestal voldoende bij personen onder de 15 jaar, met de tweede dosis minstens zes maanden na de eerste. Voor oudere tieners of volwassenen geldt meestal een drie-doseschema. Catch-up vaccinatie kan mogelijk zijn tot in de late tienerjaren of jongvolwassen leeftijd, afhankelijk van nationaal beleid.

Effectiviteit en veiligheid: HPV-vaccins voorkomen infecties met de typen die door het vaccin worden bestreken en verminderen het voorkomen van precancereuze laesies, cervicale kanker en andere HPV-gerelateerde kankers, evenals genitale wratten. De vaccins zijn over het algemeen veilig; veelvoorkomende bijwerkingen zijn pijn op de prikplaats, koorts en vermoeidheid. Zeldzame ernstige bijwerkingen worden gemonitord.

Duur en implementatie: Bescherming blijkt langdurig te zijn, met bewijs tot ten minste enkele jaren tot langer dan tien jaar in follow-upstudies. HPV-vaccinatie is opgenomen in veel nationale immunisatieprogramma's en wordt vaak via scholen of huisartspraktijken aangeboden. Dekking verschilt per regio en beïnvloedt de mate van populatiebescherming.