Gewichtsproblemen

Gewichtsproblemen verwijzen naar afwijkingen van een gezond lichaamsgewicht en omvatten ondergewicht, overgewicht en obesitas. In de medische praktijk wordt gewicht vaak beoordeeld aan de hand van de body mass index (BMI) en tailleomvang. Bij volwassenen geldt ruwweg: ondergewicht BMI onder 18,5; normaal 18,5–24,9; overgewicht 25–29,9; obesitas ≥30. Bij kinderen gelden percentielen die rekening houden met leeftijd en geslacht.

Oorzaken zijn multifactorieel: genetische aanleg, eet- en beweegpatronen, psychosociale factoren en omgevingsinvloeden; medische aandoeningen zoals hypothyreoïdie of de aanwezigheid van een eetstoornis kunnen ook bijdragen, evenals sommige medicijnen.

Gezondheidsrisico's: Overgewicht en obesitas verhogen het risico op hart- en vaatziekten, type 2 diabetes, gewrichtsklachten en bepaalde vormen van kanker. Ondervoeding of ondergewicht kan leiden tot voedingstekorten, verlaagde weerstand en vruchtbaarheidsproblemen.

Diagnose en evaluatie: Een zorgverlener beoordeelt gewicht, lengte en BMI en kan tailleomvang controleren. Verder kan aanvullend bloedonderzoek en beeldvorming nodig zijn om onderliggende oorzaken of gerelateerde aandoeningen vast te stellen en comorbiditeiten te beoordelen.

Behandeling: Doel is gewichtstabilisatie of -reductie en preventie van complicaties. Behandelingspaden bestaan uit voedingsadvies, toename van lichamelijke activiteit en gedragstherapie. Bij obesitas kunnen, afhankelijk van ernst en comorbiditeiten, medicatie of bariatrische chirurgie overwogen worden.

Preventie: Openbare-gezondheidsinitiatieven en individueel advies richten zich op gezonde eetgewoonten, regelmatige beweging, beperkte calorierijke en voedingsarme producten, en vroegtijdige interventie bij kinderen.