Flickerbeheersing

Flickerbeheersing is een verzamelterm voor ontwerp-, regel- en testpraktijken die visueel waarneembaar flikkerende lichtfluctuaties in verlichtingssystemen verminderen. Het vakgebied richt zich op zowel de bron van het flikkeren als op de manier waarop systemen reageren op netspanningsvariaties en dimmen. Vooral bij LED-verlichting en elektronische ballast kan flikker optreden als de voeding of de driver snel schakelt of niet glad verloopt.

Oorzaken van flicker zijn onder meer variaties in de netspanning, pulsbreeddomming (PWM) bij lichte dimmers, en ballast- of driverontwerpen die niet continu verlichten leveren. Flikker kan optreden door lage dimfrequenties, onvoldoende smoothing van stroom- en voedingen, of combinaties daarvan. De perceptie verschilt per persoon en context en kan variëren van nauwelijks merkbaar tot storend of zelfs hoofdpijn of vermoeidheid veroorzaken bij langdurige blootstelling.

Technieken voor flickerbeheersing omvatten het ontwerpen van drivers met hogere schakelfrequenties of met betere current smoothing, het toepassen van soft-start en ramp-timing bij dimmen, en het gebruik van ballast- of driverarchitecturen die minder vatbaar zijn voor netspanningsfluctuaties. Daarnaast worden systemen zo ontworpen dat ze met elkaar samenwerken, bijvoorbeeld door stabiele DC-voedingen of regelmatige, voorspelbare dimwerking te garanderen. In de praktijk combineert flickerbeheersing hardwareoptimalisatie met slimme regels en onderhoud van de elektriciteitsvoorziening.

Metingen en normen. Flicker wordt doorgaans gekwantificeerd met kortetermijn- en langetermijnwaarden, zoals Pst en Plt, die de intensiteit en duur van flikker beschrijven. Normen zoals IEC 61000-4-15 definiëren meetmethoden en grenswaarden, terwijl de uiteindelijke acceptatie afhankelijk is van toepassing en regio. Het doel is altijd comfortabele en veilige visuele waarneming.