Fietsnetwerken

Fietsnetwerken zijn gestructureerde systemen van fietsroutes die steden, regio's of landen met elkaar verbinden en gericht zijn op veilig, direct en comfortabel fietsen. Ze bestaan uit verschillende typen infrastructuur en routecategorieën en worden ontworpen om het aandeel van de fiets als vervoermiddel te vergroten. In Nederland en België is het concept ingebed in ruimtelijke planning en mobiliteitsbeleid en netwerken zijn vaak geïntegreerd met openbaar vervoer.

De belangrijkste bouwstenen zijn knooppuntnetwerken, langeafstandsroutes en regionale verbindingen, lokale fietspaden langs straten, fietsstraten en duidelijke bewegwijzering en kaartmateriaal. Fietspaden en aparte banen worden waar mogelijk gescheiden van autoverkeer; bruggen, tunnels en veilige kruisingen dragen bij aan de veiligheid. Een knooppuntnetwerk werkt met vaste knooppunten die met signalisatie en routekaarten aan elkaar zijn verbonden, zodat reizigers een route plannen door opeenvolgende knooppunten te volgen.

Nationaal zien sommige landen langeafstandsroutes zoals de LF-routes in Nederland die door meerdere regio's lopen, terwijl lokale en regionale netwerken zorgen voor goede doorstroming binnen steden en tussen dorpen. Het knooppuntprincipe is populair vanwege flexibiliteit en onderhoudsgemak.

Doelen van fietsnetwerken zijn onder meer verhoogde veiligheid en comfort voor fietsers, toegenomen fietsbereik en -deling, minder autoverkeer, en positieve effecten op gezondheid en milieu. Ze dragen bij aan steden die minder afhankelijk zijn van autorijden en aantrekkelijker zijn voor inwoners en toeristen.

Planning en beheer van fietsnetwerken gebeuren door overheden op verschillende niveaus in samenwerking met andere partijen. Uitdagingen zijn onder meer voldoende financiering, onderhoud van infrastructuur en signage, en integratie met openbaar vervoer en kruispuntenaanpassingen voor diverse verkeersstromen.