Erectiestoornissen

Erectiestoornissen (ED) is een aandoening waarbij het krijgen en behouden van een erectie onvoldoende is voor seksuele activiteit. Het kan tijdelijk of chronisch zijn en invloed hebben op het zelfbeeld en op relaties.

Oorzaken en risicofactoren: ED ontstaat door verstoring van zenuwgeleiding, bloedtoevoer en hormoonhuishouding. Fysieke oorzaken zijn onder meer vaatziekten, diabetes, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, obesitas, roken en overmatig alcoholgebruik. Neurologische aandoeningen, hormonale afwijkingen (zoals laag testosteron) en medicijnen (bijv. sommige antidepressiva of bloeddrukverlagers) kunnen eveneens bijdragen. Psychologische factoren zoals stress, angst en depressie spelen vaak een rol, vooral bij jongere mannen.

Diagnose: De huisarts of specialist verzamelt voorgeschiedenis en doet een lichamelijk onderzoek. Laboratoriumtests (glucose of HbA1c, lipiden, testosteron) worden vaak uitgevoerd en cardiovasculaire risicofactoren beoordeeld. Soms worden aanvullende onderzoeken gedaan, zoals een Doppler-onderzoek van de penis of nocturnale penile tumescentie-tests om organische oorzaken van psychische oorzaken te onderscheiden.

Behandeling: Een stapsgewijze aanpak is gebruikelijk, afhankelijk van oorzaak en voorkeuren. Levensstijlaanpassingen, zoals niet roken, gezond gewicht, regelmatige beweging en matig alcoholgebruik, kunnen helpen. Medicijnen: fosfodiëterase-5-remmers (sildenafil, tadalafil, vardenafil, avanafil) zijn meestal eerste keus, mits geen nitraten worden gebruikt. Andere opties zijn alprostadil (injectie of urethrale tablet), vacuümtoestellen of chirurgie voor een peniele implantaat. Voor psychologisch gerichte ED kan gesprekstherapie nuttig zijn.

Prognose en betekenis: ED is behandelbaar bij veel mannen, maar succes varieert met oorzaak en leeftijd. Tijdige evaluatie is belangrijk, omdat ED soms een vroeg teken kan zijn van cardiovasculaire aandoeningen.