Enkelspoor

Enkelspoor is een type spoorweg waarbij het verkeer in beide richting op één enkel spoor plaatsvindt. In tegenstelling tot dubbelspoor, waar twee parallelle sporen naast elkaar liggen, vereist enkelspoor een nauwkeurig tijdschema en coördinatie zodat tegenliggers elkaar kunnen passeren op kruisingpunten. Enkelspoor komt vooral voor op regionale, landelijke en minder drukke lijnen, waar de behoefte aan maximale capaciteit beperkt is en de aanlegkosten laag blijven.

Operatie en capaciteit: Omdat twee treinen niet gelijktijdig op hetzelfde spoorsegment mogen rijden, is een goed gepland dienstrooster essentieel. Kruisingplaatsen of wisselzones worden strategisch geplaatst zodat tegenliggend verkeer op afgesproken momenten kan passeren. Verkeersleiding en signaalgeving regelen het verkeer op het enkelspoor en blokkeren sporen wanneer een trein passeert. In oudere systemen kan dit handmatig gebeuren, terwijl modernere netwerken met automatische bloksignalisatie werken.

Veiligheid en onderhoud: Het onderhoud van wissels, kruisingen en signaalapparatuur is cruciaal voor de betrouwbaarheid van een enkelsporige route. Storingen in kruisingen kunnen de capaciteit snel beperken en leiden tot vertragingen. Bij werkzaamheden kunnen delen van het traject tijdelijk worden afgesloten of alternatieve dienstregelingen worden gehanteerd.

Voordelen en nadelen: Een belangrijk voordeel zijn lagere aanleg- en onderhoudskosten en minder ruimtevraag dan bij dubbelspoor. Nadelen zijn beperkte capaciteit en grotere kwetsbaarheid voor vertragingen, omdat meerdere treinen moeten wachten op kruisingen. Daardoor is enkelspoor vooral geschikt voor lijnen met lagere tot gematigde frequentie.

Zie ook: Dubbelspoor.