Eindpuntdetectie

Eindpuntdetectie is een verzamelnaam voor technologieën en processen die gericht zijn op het detecteren van beveiligingsincidenten op eindpunten, zoals werkstations, laptops en mobiele apparaten. Het doel is om snel afwijkend gedrag en compromittering op te merken en hierop te reageren. Eindpuntdetectie gaat doorgaans verder dan traditionele antivirus door gebruik te maken van gedragsanalyse, real-time telemetry en geavanceerde correlatie.

Kernelementen zijn onder meer continue verzameldata van endpoints (zoals procescreatie, netwerkverbindingen, bestandstoegang, registry-wijzigingen en geheugenactiviteit), een analysetechniek (regels, heuristieken en machine learning) en een incidentresponsfunctie die waarschuwingen kan genereren en forensisch bewijsmateriaal levert. Dergelijke systemen ondersteunen vaak detectie van meerdere aanvalsvormen, zoals malware, ransomware, credential misuse en laterale beweging. Indicatoren van compromis (IoCs) en aanvalspatronen worden gebruikt om verdachte activiteit te identificeren.

EDR en XDR: Endpoint Detection and Response (EDR) is een centrale vorm van eindpuntdetectie met focus op detectie, onderzoek en containment op endpoints. Extended Detection and Response (XDR) breidt de dekking uit naar meerdere domeinen (netwerk, cloud, e-mail), met geïntegreerde data-analyses en workflows.

Implementatie kan on-premises, cloudgebaseerd of in hybride omgevingen plaatsvinden en wordt vaak geïntegreerd met Security Information and Event Management (SIEM) en Orchestratie, Automatisering en Response (SOAR) systemen. Voordelen zijn onder meer snellere detectie, verkorte dwell time, betere zichtbaarheid, bewijsmateriaal voor forensisch onderzoek en mogelijkheden voor snelle containment en herstel. Veelgebruikte use cases zijn ransomware, phishing, credential theft en stille malware.

Uitdagingen zijn onder meer privacy- en governancezaken, veelvuldige false positives, overhead op systemen, dataopslag en het vereist van deskundige security teams. Een zorgvuldige afweging van kosten, beleid en integratie met bestaande beveiligingsarchitecturen is nodig om eindpuntdetectie effectief te benutten.