Dysfunctioneren

Dysfunctioneren is een Nederlands werkwoord dat verwijst naar het niet naar behoren functioneren van een systeem, proces of organisme. Het beschrijft situaties waarin iets niet meer doet wat het is bedoeld te doen, of minder effectief werkt dan verwacht. De term is afgeleid van dys-, een voorvoegsel dat verstoord of slecht betekent, en functie.

Dysfunctioneren wordt in verschillende domeinen gebruikt. In de geneeskunde en biologie spreken professionals vaak van een dysfunctie of dysfunctioneren van een orgaan of systeem, bijvoorbeeld nierdysfunctie of cardiac dysfunction, waarbij de fysiologische werking verstoord is. In de psychologie en psychiatrie kan dysfunctioneren slaan op gedrags- of cognitieve dysfuncties die het dagelijks functioneren belemmeren. In technische disciplines en informatica kan een systeem dysfunctioneren wanneer hardware, software of een proces niet meer correct werkt. Ook in organisaties en sociaale structuur kan dysfunctioneren optreden, bijvoorbeeld door inefficiënte processen, communicatieproblemen of structurele tekortkomingen in governance.

Oorzaken variëren: letsel, ziekte, veroudering, genetische factoren, omgevingsinvloeden of suboptimale processen en ontwerpen. Gevolgen kunnen bestaan uit verminderde capaciteit, beperkingen in dagelijkse activiteiten, lagere productiviteit en psychosociale last.

Beoordeling van dysfunctioneren gebeurt via klinische of functionele evaluaties, diagnostische tests, of systeemanalyses en monitoring. Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak en kan medische therapie, therapeutische interventies, revalidatie, of herontwerp en onderhoud van systemen omvatten.

Zie ook: dysfunctie, malfunction, functioneren.