Doorzoekingen

Doorzoekingen zijn opsporingshandelingen waarbij bevoegde gezagsorganen, meestal de politie in opdracht van de openbaar aanklager, een locatie, voorwerp of persoon onderzoeken met als doel bewijsmateriaal, sporen van een misdrijf of contrabande te vinden. Ze zijn een onderdeel van het strafrechtelijk proces en kunnen betrekking hebben op woningen, andere gebouwen, terreinen, voertuigen of, in beperkte situaties, op personen.

De juridische basis ligt in het Wetboek van Strafvordering. In beginsel is een bevel van een rechter-commissaris of een schriftelijke machtiging van een officier van justitie vereist voor een huis- of gebouwzoeking. Er zijn uitzonderingen op deze eis in dringende situaties waarin meteen handelen noodzakelijk is, bijvoorbeeld om bewijsverlies te voorkomen of bij heterdaad, waarna achteraf verantwoording en een formeel bevel kunnen volgen. Tijdens een doorzoeking kan ook sprake zijn van inbeslagname van gevonden voorwerpen, die vervolgens in bewaring worden gesteld en aan het dossier worden toegevoegd.

Tijdens de uitvoering gelden rechten en waarborgen. De betrokkenen hebben in de meeste gevallen recht om bij de doorzoeking aanwezig te zijn en om bijstand door een advocaat te krijgen. De uitvoering moet proportioneel en doelmatig zijn, en de bevindingen en inbeslag genomen voorwerpen moeten nauwkeurig worden gerapporteerd en beheerd in de handhaving en het gerechtelijk proces.

Doorzoekingen dienen om verdachte feiten objectief te kunnen onderzoeken, met name voor het verzamelen van bewijsmateriaal, en vallen onder toezicht en procedures om privacy en rechtszekerheid te waarborgen.