DNAprofielen

DNAprofielen zijn samenvattingen van genetische markers die worden gebruikt om iemands identiteit of verwantschappen te beoordelen. Een DNAprofiel wordt meestal opgebouwd uit autosomale STR-markers (short tandem repeats) die per individu variëren in lengte. Daarnaast kunnen Y-STR markers voor mannelijke verwantschappen en mitochondriaal DNA (mtDNA) voor matrilineaire lijnen worden gebruikt. Het profiel bestaat uit een reeks allelen per loci en vormt zo iemands unieke genetische handtekening.

Het proces omvat monstername, DNA-extractie, PCR-amplificatie en genotypering van meerdere loci. De resulterende data worden omgezet in een profiel en vergeleken met andere profielen. Bij gestandaardiseerde loci kan men profielen uit verschillende laboratoria naast elkaar leggen. Interpretatie kan leiden tot een statistische kans op een match, bekend als de random-match probability.

Toepassingen van DNAprofielen zijn onder meer forensische identificatie bij misdrijven, slachtofferidentificatie bij rampen, en ondersteuning van strafrechtszaken. Ook worden ze ingezet bij paterniteitsonderzoek en in sommige medische of archeologische onderzoeken. De bruikbaarheid hangt af van de kwaliteit van het DNA en de context van het onderzoek.

Interpretatie kent beperkingen: meerdere uiteinden van informatie kunnen samen een conclusie dragen, maar geen absolute zekerheid bieden. Gedegradeerde of gemengde monsters kunnen gedeeltelijke profielen opleveren en vereisen zorgvuldige analyse, transparante rapportage en robuuste statistiek. Kwaliteitscontrole en chain of custody zijn cruciaal.

Ethische en juridische aspecten spelen een grote rol: privacy, gegevensbescherming en wie toegang heeft tot profielen. Er bestaan regels over toestemming, bewaartermijnen en gebruik van DNA-databases. Internationale uitwisseling vergt harmonisatie van methoden, normen en wettelijke kaders.