Clientserverontwerpen

Client-serverontwerpen is een ontwerpprincipe waarbij taken en verantwoordelijkheden worden verdeeld tussen een client en een server in een netwerk. Een client is doorgaans een toepassing die presentatiemogelijkheden en gebruikersinvoer levert, terwijl een server data opslaat, bedrijfslogica uitvoert en diensten levert aan verzoeken van clients. Communicatie vindt meestal plaats via een netwerkprotocol, veelal HTTP of HTTPS, en de uitgewisselde gegevens zijn vaak gestructureerd in JSON of XML.

Kenmerkend voor deze benadering is de scheiding van taken en de mogelijkheid tot schaalbaarheid en centralisatie. In eenvoudige 2-tier systemen omvat de client meestal de presentatie en de businesslogica, terwijl de backend-databases op afstand worden beheerd. In 3-tier of multi-tier ontwerpen is er een aparte applicatielaag tussen client en dataopslag, wat modulariteit, onderhoud en schaalbaarheid vergroot.

Communicatiepatronen variëren van traditionele RPC tot moderne RESTful en SOAP-gebaseerde services. REST werkt vaak stateless en maakt gebruik van standaard HTTP-methoden en resourcegebaseerde URL’s. Gegevens worden doorgaans uitgewisseld als JSON of XML. API’s vormen de brug tussen client en server en maken integratie met externe systemen mogelijk.

Technologieën en architectuurkeuzes beïnvloeden prestaties en betrouwbaarheid. Belangrijke maatregelen zijn load balancing, caching, asynchrone verwerking en beveiliging via TLS, authenticatie en autorisatie. Architecturen evolueren van monolithische servers naar gedistribueerde systemen zoals microservices of servicegeoriënteerde architectuur (SOA).

Voordelen van client-serverontwerpen zijn onder meer gecentraliseerd beheer, eenvoudige updates, duidelijke scheiding van verantwoordelijkheden en verbeterde beveiligingsmogelijkheden. Nadelen zijn afhankelijkheid van netwerk en server, latency, complexiteit bij integratie en mogelijk single points of failure als geen redundantie aanwezig is.

Toepassingsgebieden omvatten traditionele web- en applicatiearchitecturen, mobiele apps die een backend nodig hebben, en bedrijfsinformatiesystemen waarin meerdere clients toegang hebben tot gedeelde gegevens.