Beschikbaarheidsrisicos

Beschikbaarheidsrisicos zijn risico's die de beschikbaarheid van systemen, processen of diensten kunnen beïnvloeden. Ze treden op wanneer een systeem of dienst onverwacht onbeschikbaar raakt of slechts beperkt functioneert, met gevolgen voor operationele continuïteit en klanttevredenheid.

Oorzaken variëren van technische storingen en netwerkproblemen tot menselijke fouten, onderhoudsactiviteiten en beveiligingsincidenten zoals cyberaanvallen. Ook externe gebeurtenissen zoals natuurrampen, stroomuitval of problemen in de leveringsketen kunnen beschikbaarheidsrisico's veroorzaken. Vaak spelen meerdere oorzaken samen.

De impact van beschikbaarheidsrisicos kan hoog zijn: operationele downtime, verlies van omzet, vertragingen bij levering van diensten, reputatieschade en juridische of contractuele consequenties bij niet-naleving van serviceniveaus. De aard en ernst hangen af van de afhankelijkheid van de dienst en de beschikbaarheidseisen.

Meten gebeurt vaak met beschikbaarheidsstatistieken zoals uptime, MTBF, MTTR, en KPI's zoals RTO en RPO. Regulier goede monitoring en incidentregistratie helpen risico's vroegtijdig te signaleren en prioriteren.

Beheersing richt zich op preventie en herstel. Middelen zijn redundantie en failover, regelmatige back-ups, geavanceerde monitoring, change- en incidentmanagement, test- en drillplanning, en duidelijke continuïteitsplannen. Leveranciers- en supply chain-risico's vragen ook om SLA-beoordeling en diversificatie.

In governance- en beveiligingskaders zoals ISO 27001 en ISO 22301 krijgen organisaties structuur voor het identificeren, beoordelen en beperken van beschikbaarheidsrisicos.