Beroepssamenstelling

Beroepssamenstelling is de verdeling van de beroepsbevolking over verschillende beroepen of beroepsgroepen binnen een bepaald gebied of economische context. Het geeft de structuur van de arbeidsmarkt weer en laat zien welke beroepen dominant zijn, welke vaardigheden vereist zijn en hoe deze verhoudingen veranderen door factoren als economische ontwikkeling, automatisering, technologische vooruitgang en migratie. Beroepssamenstelling kan op nationaal, regionaal, stedelijk niveau of per sector worden geanalyseerd, en kan worden weergegeven voor hoofdberoepen of subgroepen.

De analyse maakt gebruik van classificatiesystemen om beroepen te ordenen, zoals ISCO (International Standard Classification of Occupations) of nationale indelingen. Naast beroep kan men ook kijken naar de relatie met sectoren (bijvoorbeeld landbouw, industrie, dienstverlening). Data komen uit surveys van werkenden, arbeidsmarkt- en loonregistraties, en volkstellingen, en worden gepubliceerd door statistische bureaus zoals CBS in Nederland, Eurostat of de ILO.

Toepassingen van beroepssamenstelling omvatten arbeidsmarkt- en onderwijsbeleid, regionale planning en economische forecasting. Inzicht in de beroepssamenstelling helpt bij het bepalen van opleidings- en scholingsbehoeften, het anticiperen op tekorten of overschotten aan bepaalde beroepen en het begrijpen van structurele veranderingen in de economie. Veranderingen over tijd kunnen wijzen op verschuivingen naar dienstverlenende sectoren, verhoging van hoogopgeleide beroepen, of de impact van automatisering en globalisering.

Beperkingen van de cijfers bestaan uit afhankelijkheid van classificatiesystemen en peilmomenten, mogelijke tijdvertragingen en verschillen tussen datasets. Interpretaties vereisen aandacht voor definities, hercodering en regionale verschillen.