Belastingsplicht

Belastingsplicht is de wettelijke verplichting om belasting te betalen aan de overheid en om mee te werken aan de daarbij behorende regels en procedures. Dit omvat doorgaans het aangeven van inkomen, vermogen en activiteiten, het doen van aangifte en het voldoen aan aanslagen en betalingstermijnen.

Wie belastingen betaalt hangt af van de rechtspositie en de bron van inkomsten. Inwoners van een land zijn meestal belastingplichtig over hun wereldwijde inkomsten, terwijl niet-ingezetenen alleen belast kunnen worden over inkomsten uit Nederlandse bronnen. Ook ondernemingen, stichtingen en andere rechtspersonen kunnen belastingplichtig zijn voor verschillende belastingen. De precieze regels variëren per soort belasting en per situatie.

In Nederland bestaan diverse vormen van belastingen waar een belastingplichtige mee te maken kan krijgen, zoals inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, en omzetbelasting (btw). Daarnaast bestaan er lokale en andere nationale heffingen. De belastingplicht kan inkomsten-, winst-, vermogen- of consumptiegericht zijn, afhankelijk van de aard van de belasting.

De basis van de belastingsplicht is vaak een zelfbewijssysteem: de Belastingdienst regelt de aangifte, de beoordeling en de inning van belastingen. Belastingplichtigen moeten zich registreren, aangifte doen en betalen volgens de vastgestelde termijnen. Aangiften kunnen leiden tot een naheffing of teruggave, en bij onjuistheden kunnen correcties, boetes of rente volgen.

Belastingsplicht omvat ook rechten en vrijstellingen, zoals heffingskortingen, aftrekposten en eventuele verminderingen op basis van persoonlijke omstandigheden of fiscale verdragen. Als er twijfels of geschillen zijn over de aanslagen, bestaat meestal een bezwaar- en beroepprocedure.

Internationaal kan belastingplicht worden beïnvloed door verdragen tegen dubbele belasting en uitwisseling van fiscale informatie, waardoor grensoverschrijdende situaties vaak complex zijn.