Basesaturatie

Basesaturatie is een bodemkenmerk dat aangeeft welk deel van de kationuitwissingscapaciteit (CEC) van een bodem bezet is door basen zoals calcium (Ca2+), magnesium (Mg2+), kalium (K+) en natrium (Na+). Het wordt uitgedrukt als een percentage en weerspiegelt de mate van beschikbaarheid van deze basische kationen en de bufferende capaciteit van de bodem.

Berekening: basensaturatie (%) = (som van de uitwisselbare basen Ca, Mg, K en Na) / CEC × 100. De CEC geeft aan hoeveel kationen de bodemkolloïden kunnen vasthouden en wordt vaak uitgedrukt in meq/100 g. In zure bodems is de basensaturatie doorgaans laag, omdat H+ en Al3+ de uitwisselplaatsen innemen en zo de basische kationen verdringen.

Belang en interpretatie: Een hogere basensaturatie wijst op meer beschikbare basisnutriënten en een betere buffering tegen zuurtegraad, terwijl een lage basensaturatie duidt op zure omstandigheden en mogelijk aluminiumtoxiteit. De waarde varieert met bodemtype, textuur, ouderdom, organische stof en landgebruik. Bodems met klei en veel organische stof hebben doorgaans een hogere CEC en kunnen een hogere basensaturatie hebben dan zandige bodems, waardoor ze beter bestand zijn tegen pH-schommelingen.

Toepassing en beheer: Basensaturatie is een hulpmiddel bij het beoordelen van bemestings- en limingbehoefte. Lage basensaturatie kan wijzen op kalkingsmaatregelen om Ca-, Mg- en pH-niveaus te verhogen, terwijl de exacte doelwaarde afhangt van cultuur en bodemspecifieke omstandigheden. Het is vaak onderdeel van een bredere bodemdiagnose naast pH en CEC.