zilverhalidekristallen

Zilverhalidekristallen zijn kristallen van zilverhalogenen, meestal zilverbromide (AgBr) en zilverchloride (AgCl), soms aangevuld met zilverjodide (AgI). Ze vormen de fotogevoelige componenten van emulsies die in analoge film en fotografische papierlagen worden gebruikt. De kristallen zitten ingebed in een bindmiddel, doorgaans gelatine, op een drager zoals film of glas.

De kristallen ontstaan door een gecontroleerde neerslag van zilverionen met halide-ionen uit oplossingen. De resulterende deeltjes hebben uiteenlopende vormen en maten, vaak in de orde van enkele tienden tot enkele honderden nanometer. De kristalvorming en de combinatie van halidetypen beïnvloeden de gevoeligheid, ruis en korrelstructuur van de emulsie. Sensorische eigenschappen kunnen verder worden aangepast door toevoegingen (sensitisatoren) zoals goud of zwavelverbindingen die man-made "latente-beeld" plekken creëren.

Werking bij belichting: wanneer het kristal wordt belicht, ontstaan elektron- en halideveranderingen in de kristallattice. Een latent beeld ontstaat door plaatselijke veranderingen die tijdens de ontwikkelingsstap worden versterkt. De ontwikkelaar reduceert blootgestelde zilverhalide-kristallen tot zilver, waardoor donkere beelden ontstaan terwijl ongebelichte delen worden verwijderd tijdens het fixeren.

Toepassing en geschiedenis: zilverhalidekristallen vormen de kern van traditionele fotografische emulsies voor film en fotopapier. De opkomst van digitale fotografie heeft de gebruikte volumes aanzienlijk verminderd, maar analoge fotografische materialen blijven in nichetoepassingen en archivering.

Milieu en afvalbeheer: afvoer en herstel van zilveren verbindingen vereist zorgvuldige methoden voor recycling en milieubewaking vanwege mogelijke toxiciteit van zilververbindingen.