zenuwfuncties

Zenuwfuncties verwijzen naar de functies van zenuwen in het waarnemen, verwerken en aansturen van lichaamsactiviteiten. Zenuwen bestaan uit bundels zenuwvezels (axonen) die signalen langs neuronale routes transporteren en communicatie tussen het centrale zenuwstelsel en de rest van het lichaam mogelijk maken.

Zenuwen kunnen sensorisch (afferent), motorisch (efferent) of autonomisch zijn. Sensorische signalen voeren informatie van zintuigen en organen naar hersenen en ruggenmerg; motorische signalen brengen commando's vanuit het centrale zenuwstelsel naar spieren en klieren; autonome zenuwen regelen onbewuste functies van inwendige organen zoals hartslag, ademhaling en spijsvertering. Het centrale zenuwstelsel verwerkt input en genereert uitvoeringssignalen, terwijl het perifere zenuwstelsel signalen naar organen en spieren brengt.

Zenuwen geleiden impulsen als actiepotentialen langs axonen. Myelinering versnelt de conductie; Schwanncellen in het perifere zenuwstelsel en oligodendrocyten in het centrale zenuwstelsel verzorgen deze isolatie. De overdracht tussen zenuwcellen gebeurt via synapsen en neurotransmitters zoals acetylcholine (bij motorische verbindingen), norepinefrine, glutamaat en GABA.

Belangrijke functionele circuits omvatten somatosensorische paden die prikkels zoals aanraking en pijn naar de hersenen brengen, en motorische paden die bewegingen aansturen. Reflexen vormen snelle, automatische responsen die vaak ruggenmerg of hersenstam betrekken. Het autonome systeem regelt functies en homeostase via de parasympathische en sympathische takken.

Zenuwfuncties tonen plasticiteit: netwerken wijzigen met leren, ervaring of herstel na letsel. Aandoeningen zoals neuropathieën of motorneuronziekten kunnen de functie van zenuwen aantasten.