zaadvoorraad

Zaadvoorraad is de hoeveelheid zaden die op een bepaald moment bewaard wordt voor toekomstige teelten of herplanting. Het kan betrekking hebben op zaden van land- en tuinbouwgewassen, volkstuinders, community seed banks en officiële genebanken. Doel is het waarborgen van voedselzekerheid, het behoud van genetische diversiteit en de mogelijkheid om gewassen aan te passen aan veranderende omstandigheden of om mislukkingen in gewasopbrengsten op te vangen.

Zaadvoorraad kan op verschillende manieren voorkomen. On-farm zaadvoorraad verwijst naar zaden die boeren op eigen bedrijf bewaren voor de volgende teelt. Ex situ zaadvoorraad vindt plaats in zaadbanken en genebanken op nationaal of internationaal niveau, waar zaden doorgaans langer bewaard kunnen worden. Daarnaast bestaan er community seed banks en huishoudelijke collecties die lokale rassen en tradities beschermen.

Opslag en conservering vereisen gecontroleerde omgevingscondities en registratie. Zaden worden meestal onder droge en koele omstandigheden bewaard om kiemkracht te maximaliseren. De houdbaarheid verschilt per soort en zaden worden periodiek getest op kiemkracht. Voor lange termijnopslag worden soms geavanceerde systemen toegepast, zoals lage temperaturen of cryopreservatie, en alle zaden worden gelabeld en geteld in een inventaris.

Zaadvoorraad is cruciaal voor biodiversiteit en voedselzekerheid, omdat het voorkomt dat plantensoorten en rassen uit de landbouw verdwijnen. Het vereist zorgvuldig beheer, duurzame financiering en regelgeving omtrent toegang tot zaden en het delen van plantmateriaal. Internationale netwerken van genebanken dragen bij aan samenwerking en behoud van lokaal belangrijke rassen.