wijzerplaat

Een wijzerplaat is de voorzijde van analoge tijdmeters, klokken en veel meetinstrumenten waarop tijd- of meetwaarden worden weergegeven. Op een horloge of klok draagt de wijzerplaat bij aan de leesbaarheid: de wijzers bewegen boven een schaal met cijfers, stippen of lengtes die de uren, minuten en soms seconden aangeven. In meetinstrumenten zoals snelheidsmeters en manometers kan de wijzerplaat ook grafische segmenten of subschalen bevatten.

Een wijzerplaat bestaat doorgaans uit een vlak of licht conische schijf met een minuscule centrale as waar de wijzers omheen draaien. Rond de rand bevinden zich de schaalmarkeringen: cijfers in arabische of Romeinse vormen, blokmarkeringen of lange en korte streepjes. Subdials kunnen extra metingen tonen (bijv. korte- en lange wijzer voor chronografen), terwijl er soms een venster voor datum of andere informatie is verwerkt.

Materialen en afwerkingen variëren sterk. Veel wijzerplaten zijn van metaal, emaillering, porselein of keramiek. Afwerkingen kunnen guilloché patronen, laklagen, verf, vergulding of een lumineuze coating omvatten zodat de schaal ook in schemer de leesbaarheid behoudt. De kleuren en contrast tussen cijfers en achtergrond zijn gericht op maximale legibility, vaak met witte of lichtgekleurde markeringen op donkere fondsen of omgekeerd.

Toepassingen variëren van horloges en klokken tot voertuigdashboardinstrumenten en industriële meetgauge-montages. Verschillende stijlen (met Arabische of Romeinse cijfers, baton-markeringen of numerieke ringen) beïnvloeden de esthetiek en functionaliteit van de wijzerplaat, zonder de kernfunctie van tijd- of metingsweergave te veranderen.