wijzerplaten

Wijzerplaat (meervoud wijzerplaten) is de oppervlakt of plaat op een klok, horloge of meetinstrument waarop de tijd, waarde of andere metingen afleesbaar zijn. In horologie geldt de wijzerplaat als het gezicht waar de cijfers of markeringen, de naam van de fabrikant en eventuele complicaties (zoals subdials, datumvenster of maanfase) aanwezig zijn. De wijzerplaat ligt onder de wijzers en kan bestaan uit diverse materialen zoals metaal, email, lak, parelmoer of keramiek. Het ontwerp richt zich op leesbaarheid en esthetiek, met doorgaans een contrast tussen cijfers of indexen en de achtergrond. Veel wijzerplaten gebruiken luminescente materialen zodat de tijd ook in het donker afleesbaar is.

In meetinstrumenten en dashboardinstrumenten verwijst de term naar de dial waarop de meetwaarden worden weergegeven door een wijzer of naald. Ook hier zijn de markeringen meestal duidelijk en contrasterend, soms gecodeerd met kleuren die snel interpreteerbaar zijn. Dialen kunnen worden vervaardigd uit metaal, kunststof of glas- of kunststoflagen en kunnen extra functies bevatten zoals een tweede schaal of een digitale indicatie naast de analoge wijzer.

Productie en afwerking verlopen via meerdere technieken, waaronder graveren, drukken, enameleren en lakken. In historische context worden emaillen wijzerplaten bijzonder gewaardeerd om hun heldere, duurzame afwerking; moderne productie kan ook gebruikmaken van moderne coatings en hoogwaardige lakken. Wijzerplaten dragen daarmee zowel bij aan de functionaliteit als aan de esthetiek van tijdmeters en instrumenten.