voedingsdeficiëntie

Voedingsdeficiëntie is een toestand waarin het lichaam te weinig van een essentiële voedingsstof bevat om normaal te functioneren. Tekorten ontstaan doorgaans door onvoldoende inname, problemen met opname in de disten, verhoogde behoefte of verlies van de stof. De gevolgen hangen af van de betreffende voedingsstof en kunnen lang onopgemerkt blijven.

Veel voorkomende deficienties zijn ijzer, vitamine B12, folaat (foliumzuur), vitamine D, calcium en jodium. Ijzerdeficiëntie leidt vaak tot bloedarmoede met vermoeidheid, kortademigheid en bleke huid. B12-deficiëntie kan zenuwklachten en megaloblaste anemie veroorzaken. Folaatdeficiëntie is vooral zorgelijk tijdens zwangerschap. Vitamine D-deficiëntie beïnvloedt de botgezondheid en groeivoor kinderen en volwassenen. Jodiumtekort kan de werking van de schildklier beïnvloeden en bij zwangeren risico's voor de ontwikkeling van de baby met zich meebrengen.

Oorzaken zijn eenzijdige diëten zonder aandacht voor deze voedingsstoffen, malabsorptie (bijv. coeliakie of inflammatoire darmziekte), leeftijdsgerelateerde veranderingen, zwangerschap of borstvoeding, medicijnengebruik en alcoholmisbruik.

Symptomen variëren per tekort maar kunnen vermoeidheid, bleke huid, kortademigheid bij inspanning, spierzwakte, tintelingen of gevoelloosheid, botpijn en vertraagde groei of ontwikkeling bij kinderen omvatten.

Diagnostiek gebeurt via bloedonderzoek en klinische beoordeling, gericht op de specifieke stofniveaus. Behandeling bestaat uit voedingsaanpassingen en gerichte suppletie (bijv. ijzer, B12, folaat, vitamine D, calcium, jodium) en het aanpakken van de onderliggende oorzaak. Preventie richt zich op een gevarieerde voeding, desgewenst verrijkte producten en gerichte suppletie bij risicogroepen zoals zwangeren, veganisten en ouderen, samen met regelmatige controles.