vergelijkingsgraad

Vergelijkingsgraad, in de Nederlandse grammatica ook wel de vergrotende trap genoemd, is de vorm waarmee een eigenschap wordt vergeleken tussen twee of meer zaken. Er zijn drie trappen: de positief (de basisvorm), de vergrotende trap (comparatief) en de overtreffende trap (superlatief). De vergrotende trap geeft aan dat iets meer van een eigenschap heeft dan iets anders; de superlatieve geeft aan dat iets de hoogste graad van die eigenschap in een groep heeft.

Vorming van de vergrotende trap: in de meeste gevallen wordt de stam aangevuld met -er (bijvoorbeeld groter, sneller, mooier). Bij langere of twee- of meervoudige-lettergreepadjectieven kan men ook kiezen voor de uitdrukking met 'meer' + bijvoeglijk naamwoord (bijvoorbeeld moeilijker of meer moeilijk). Er bestaan onregelmatige vormen: goed → beter; slecht → slechter; veel → meer; weinig → minder.

De overtreffende trap wordt gevormd met -st of -este achter de stam (bijvoorbeeld grootste, snelste, mooiste). Onregelmatige superlatieven zijn onder andere: goed → beste; veel → meest; slecht → slechtste. Sommige bijwoorden volgen dezelfde regels alsAdjectieven: hij loopt sneller, hij werkt harder.

Gebruik: de vergelijkingsvorm wordt meestal gekoppeld aan dan om twee onderwerpen te vergelijken (X is groter dan Y). Voor gelijkheid wordt vaak zo…als of even…als gebruikt (bijv. zo groot als). Adverbiale functies volgen dezelfde patroonregels als de bijvoeglijke vormen.

Voorbeelden: Deze auto is groter dan die; Dit boek is het grootste in de bibliotheek; Zij werkt sneller dan haar collega; Het is het belangrijkste punt.