verdubbeling

Verdubbeling is het proces waarbij een hoeveelheid twee keer zo groot wordt, of de toestand waarin iets twee maal zo groot is. De werkwoordsvorm is verdubbelen en het voltooid deelwoord verdubbeld. In het dagelijks taalgebruik verwijst verdubbeling vaak naar een toename die met factor twee plaatsvindt, bijvoorbeeld een prijs die verdubbelt of een opbrengst die verdubbeld.

In wiskunde en natuurwetenschappen wordt verdubbelen doorgaans gezien als vermenigvuldigen met twee. Dit kan gelden voor getallen, maar ook voor metingen zoals lengte, volume of massa. In demografie en economie is verdubbeling vooral bekend via de verdubbelingstijd, de tijd die nodig is om een hoeveelheid onder een gegeven groeiritme te verdubbelen. Bij exponentiële groei is de verdubbelingstijd T gerelateerd aan het groeipercentage r door de formule T = ln(2)/r.

In praktische toepassingen verschijnt verdubbeling bijvoorbeeld in landbouw, financiën en bedrijfsvoering, waar prestaties of waarden vaak in korte tijd significant kunnen toenemen. Het begrip vereist onderscheid tussen choices zoals daadwerkelijke verdubbeling versus schatting of projectie: een waarde kan volgens een model verdubbelen, maar feitelijke resultaten zijn afhankelijk van factoren zoals tijd, variabiliteit en omstandigheden.

Etymologisch komt verdubbeling van het woord dubbel (tweevoudig) met het voorvoegsel ver-, dat meestal een wijziging of vergroting aanduidt. Het concept is breed toepasbaar en wordt zowel in formele als informele contexten gebruikt om een toename met een factor twee te beschrijven.