uitgestapt

Uitgestapt is het voltooid deelwoord van het Nederlandse werkwoord uitstappen. Het betekent in zijn meest algemene zin dat iemand of iets de plaats of toestand verlaat of verlaat is geworden, vaak na het doen van een stap naar buiten. De meest gebruikelijke betekenis is fysiek uit een voertuig of uit een ruimte stappen, bijvoorbeeld wanneer reizigers bij een halte uit een bus of trein stappen. Daarnaast kan het ook figuurlijk gebruikt worden, bijvoorbeeld iemand die uit een project, een groep of een samenwerking treedt.

Etymologie en vorm. Uitstappen bestaat uit het voorvoegsel uit- (exit of naar buiten) en het werkwoord stappen (met de betekenis van zetten of zetten stap). Het voltooid deelwoord is uitgestapt. In zinnen met een voltooid verleden tijd gebeurt dit met het hulpwerkwoord zijn: bijvoorbeeld We zijn uitgestapt. Omdat uitstappen een scheidbaar werkwoord is, kan de prefix uit vaak los komen te staan in sommige tijden en zinswendingen, zoals stapt uit in de tegenwoordige tijd: Hij stapt uit de auto.

Grammaticale kanttekeningen. Uitstappen is intransitief met betrekking tot de hoofdactie (niet iets wat je aan iemand anders doortrekt). Het participium uitgestapt verschijnt als bijvoeglijk of zelfstandig gebruikt in combinatie met zijn/zij/het: We zijn uitgestapt. In sommige contexten kan het ook figuurlijk voorkomen, bijvoorbeeld wanneer iemand besluit een groep of activiteit te verlaten. Gebruikelijke synoniemen voor de fysieke betekenis zijn al uitgestapt of uitgestapt worden; voor de figuurlijke betekenis zijn termen als zich terugtrekken of stoppen met deelname mogelijk afhankelijk van de context.

Zie ook: uitstappen, uit- en instappen, allichten.