temperatuurgevoelige

Temperatuurgevoelige is een bijvoeglijk naamwoord dat verwijst naar een eigenschap die afhankelijk is van of verandert bij verschillende temperaturen. Het kan slaan op levende organismen, moleculen, materialen en processen die reageren op warmte of kou.

In de biologie en genetica wordt temperaturegevoelig vaak gebruikt voor eiwitten of enzymen waarvan activiteit of structuur sterk afhangt van temperatuur. Ook termijnen als temperature-sensitive (ts) mutaties worden in onderzoek gebruikt om genfunctie te bestuderen door functies bij verschillende temperaturen te vergelijken. Daarnaast komen temperatuurregulatie en thermorespons in organismen voor als adaptieve mechanismen.

In de materialen- en technologische context verwijzen temperatuurgevoelige materialen naar stoffen die reageren op temperatuurverschillen. Voorbeelden zijn thermoresponsive polymeren en hydrogelachtige systemen die van vorm, permeabiliteit of andere eigenschappen veranderen bij een bepaalde temperatuur. In elektronica en sensoriek spelen thermistors een prominente rol: weerstand die met temperatuur toeneemt of afneemt. Ook thermochromische inkt en kleurstoffen veranderen van kleur bij bepaalde temperatuurgrenzen, wat wordt toegepast in labels en klokjes.

Meetbare details zoals de temperatuurcoëfficiënt van weerstand (TCR) of Q10-waarde worden gebruikt om de mate van temperatuurgevoeligheid te kwantificeren. Temperature sensitivity heeft belangrijke implicaties voor ontwerp, betrouwbaarheid en veiligheid in medische toediening, elektronica en materiaalwetenschap, en vereist nauwkeurige calibratie en controlemogelijkheden in toepassingen.