tekennormen

Tekennormen zijn gedocumenteerde afspraken over hoe tekeningen worden gemaakt en geïnterpreteerd om ontwerp en productie eenduidig te communiceren. Ze bepalen wat er op een technische tekening te zien is, hoe onderdelen worden weergegeven, en hoe informatie zoals afmetingen en toleranties moet worden aflezen.

Tekennormen bestrijken onder meer lijndiktes en -types, lettertypes en aansluitende typografische conventies, symbolen voor oppervlaktekwaliteit, lassen, schroefverbindingen en oppervlaktebehandeling, evenals regels voor afmetingen, projecties, schalen en blokgewijze presentatie. Daarnaast regelen ze de notaties voor tolerantie en zogenaamde geometrische toleranties, datumreferenties en de samenwerking tussen meerdere tekeningen in een samenstel.

In de praktijk worden tekennormen toegepast bij technische tekeningen, machine-onderdelen, bouwplannen en productontwerpen, en dienen als communicatiemiddel tussen ontwerpers, productie en kwaliteitscontrole. Ze zorgen ervoor dat een tekening consistent is, ook bij uitwisseling tussen partijen en talen.

Internationale en regionale normen worden beheerd door organisaties zoals ISO, EN, DIN, NEN en verschillende nationale instanties. Voorbeelden zijn ISO 128 voor algemene tekeningen, ISO 129 voor maatvoering en ISO 1101 voor geometrische toleranties, terwijl in de Verenigde Staten ASME Y14.5 een belangrijke rol speelt in GD&T.

Historisch gezien ontstonden tekennormen uit de behoefte aan uniformiteit in industriële productie. Vandaag de dag versterken ze interoperabiliteit, verminderen ze ambiguïteit en versnellen ze de productie- en kwaliteitsprocessen.