synovialmembranen

Synovialmembranen, ook wel synoviale membranen genoemd, bekleden de binnenkant van de gewrichtsholte bij diarthrotische gewrichten. Ze vormen samen met het gewrichtskapsel de synoviale membraan en kunnen ook aanwezig zijn in slijmbeurzen en peesscheden. De membrane bestaan doorgaans uit twee lagen: een dunne, cellulaire intima en een onderliggende subintima van los bindweefsel met bloedvaten en lymfevaten.

De intima bestaat uit synoviocyten, onderverdeeld in type A cellen (dierlijke, macrofaagachtige cellen) en type B cellen (fibroblast-achtige cellen). De subintima bevat bindweefsel, zenuwen en vaten. Samen produceren de synoviocyten synoviale vloeistof, een stroperige vloeistof die de beweging van het gewricht mogelijk maakt en kraakbeen voedt door nutritie vanuit de vloeistof zelf.

Functie en samenstelling: Synoviale vloeistof vermindert wrijving tussen kraakbeenoppervlakken en levert voedingsstoffen aan avasculaire kraakbeenweefsels. De vloeistof bevat hyaluronzuur en eiwitten zoals lubricine, en wordt continu circulerend gehouden door intrigerende druk en membraanactiviteit. De synoviale membraan ondersteunt ook immuunondersteuning en recycling van afvalstoffen via de residentiële cellen in de intima.

Klinische relevantie: Ontsteking van de synoviale membraan (synovitis) komt voor bij ontstekingsarmoede zoals reumatoïde artritis en andere inflammatoire aandoeningen. Verdikking of adhesies kunnen gewrichtsbeweging beperken. Invasieve tumoren zoals synoviale sarcoom zijn zeldzaam, maar kunnen zich in deze membranen ontwikkelen. Infekties en trauma kunnen eveneens de functie van de synoviale membraan aantasten.