stretchvezels

Stretchvezels zijn vezels met een hoge elasticiteit die kunnen uitrekken onder spanning en vervolgens vrijwel volledig terugveren naar hun oorspronkelijke lengte. Door hun rekbaarheid worden ze toegevoegd aan textiel om pasvorm, comfort en bewegingsvrijheid te verbeteren.

De belangrijkste elastische vezel in moderne kleding is elastaan, ook bekend als spandex of elastane. Elastaan is een elastomeer, meestal opgebouwd uit afwisselende zachte en harde blokken van polyurethaan, waardoor stoffen opmerkelijk veel rek en goed herstel krijgen. Naast elastaan bestaan er minder gebruikelijke elastische vezels (zoals natuurlijk rubber in vroegere toepassingen), maar elastaan is tegenwoordig de dominante optie in textiel.

Elastaan kan op verschillende manieren worden toegepast. Het kan als losse vezel dienen of als kern in een kern-spun garen, met een mantel van katoen, polyester of nylon eromheen. Ook kan elastaan in een breigoed garen zijn verwerkt of in weefsels als een rekbaar onderdeel aanwezig zijn. Hierdoor kan bestaande stoffen extra stretch krijgen zonder hun typische karakter te verliezen.

Eigenschappen en prestaties variëren per type, maar elastaan biedt doorgaans rek tot circa 400–500% van de oorspronkelijke lengte met uitstekend herstel. Het heeft goede slijtvastheid in combinatie met andere vezels, maar is gevoelig voor hoge temperaturen, oplosmiddelen, chloor en langdurige blootstelling aan zonlicht.

Toepassingen omvatten ondergoed, sport- en zwemkleding, jeans met stretch, leggings en compressie- of medische kleding. Duurzaamheid en recycling zijn uitdagingen bij elastaan, omdat losse elastische vezels moeilijk te verwerken zijn in huidige recyclingstromen.