stabilisatiebeleid

Stabilisatiebeleid is een verzamelnaam voor maatregelen die gericht zijn op het gladstrijken van schommelingen in de macro-economische activiteit, met als doel een stabielere groei, lagere werkloosheid en prijsstabiliteit. Het beleid richt zich op de conjunctuurfase van de economie en probeert negatieve variaties in productie en inflatie te beperken. Daarnaast houdt het rekening met verwachtingen op korte en lange termijn.

De belangrijkste instrumenten zijn monetair beleid, uitgevoerd door de centrale bank, waaronder rente-aanpassingen en balansveranderingen, en fiscaal beleid van de overheid, zoals overheidsuitgaven en belastingen. In sommige landen speelt ook valutapolitiek een rol. Daarnaast spelen automatische stabilisatoren, zoals een progressieve inkomstenbelasting en werkloosheidsuitkeringen, een rol omdat zij bij conjuncturele schommelingen automatisch de vraag stabiliseren.

Discretionair stabilisatiebeleid omvat contracyclische fiscale maatregelen en monetair beleid dat bij recessies wordt versoepeld, en tegen een overheersende oververhitting van de economie kan worden verkrappend. Doelstellingen zijn meestal inflatietargets, werkgelegenheid en het verminderen van het outputgap. De effectiviteit hangt af van tijdigheid, de juiste timing en de geloofwaardigheid van het beleid, omdat vertragingen en onzekerheden de gewenste effecten kunnen ondermijnen.

Uitdagingen zijn onder meer tijdvertragingen, coördinatie tussen monetair en fiscaal beleid en schuldenlast. Exogene factoren zoals buitenlandse conjunctuur en financiële stabiliteit kunnen de werking beïnvloeden. Beleid evalueren gebeurt aan de hand van macro-economische indicatoren zoals inflatie, groeipercentage en werkgelegenheid, en via de verwachtingen van huishoudens en bedrijven over toekomstige beleid.