socialezekerheidsfondsen

Socialezekerheidsfondsen zijn financiële entiteiten of pools die zijn opgezet om sociale zekerheid te bekostigen. Ze verzamelen premies, bijdragen en soms overheidsbijdragen en zetten deze middelen in om toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. Doel is solidariteit en risicoverdeling: middelen worden verdeeld over huidige en toekomstige deelnemers die recht hebben op sociale zekerheidsvoorzieningen, zoals ouderdomspensioenen, ziekte- en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, werkloosheidsuitkeringen en gezins- of kinderalimentatie.

Deze fondsen kunnen publiekrechtelijk geregeld zijn of bestaan uit semi-publieke entiteiten. Ze kunnen centraal opereren binnen een nationaal systeem of regionaal of sectorieel georganiseerd zijn. De governance is doorgaans vastgelegd in wetgeving en reglementen, met toezicht door onafhankelijke autoriteiten, periodieke rapportages en audits. Transparantie in belegginsbeleid en uitkeringscriteria vormt een belangrijk aandachtspunt.

Financiering vindt meestal plaats via loon- of premiededucties van werkgevers en werknemers, eventueel aangevuld met staatsbijdragen of premies van zelfstandigen. Overtollige middelen kunnen worden aangewend voor investeringen die rendement opleveren, onder streng toezicht en met een duidelijk beleggingskader. Uitkeringen worden berekend volgens wettelijke regels of collectieve overeenkomsten en kunnen, waar mogelijk, indexeren om de koopkracht te handhaven.

Soorten fondsen variëren per rechtsgebied, maar omvatten doorgaans pensioenfondsen (ouderdom en nabestaanden), ziekteverzekeringsfondsen, werkloosheidsfondsen, en fondsen voor gezins- en kindervoorzieningen. In sommige systemen vormen deze fondsen een onderdeel van een geïntegreerd publiek model, terwijl ze in andere gevallen als afzonderlijke entiteiten opereren binnen sectoren of regio’s.