sociaalcultureel

Sociaalcultureel, meestal geschreven als sociaal-cultureel, is een ruim begrip dat de wisselwerking tussen maatschappelijke processen en culturele activiteiten beschrijft. In de Nederlandse taal verwijst het naar werkterreinen, beleid en competenties die gericht zijn op participatie, identiteit en welzijn binnen een gemeenschap.

Binnen het veld sociaal-cultureel werk (SCW) gaat het om activiteiten die mensen verbinden, kansen op participatie vergroten en sociale cohesie bevorderen. Typische onderwerpen zijn erfgoedzorg, taal- en cultuurparticipatie, kunst- en mediaberoepen, vrijwilligerswerk, sport en maatschappelijke ondersteuning. Doelgroepen variëren van jeugd en jonge gezinnen tot ouderen en migranten, met aandacht voor inclusie en gelijke kansen.

Werkmethoden omvatten community outreach, co-creatie, buurtrestauratie, projectmatig werken en samenwerking met scholen, bibliotheken, welzijnsorganisaties en culturele instellingen. De professional is vaak verantwoordelijk voor het initiëren en faciliteren van activiteiten, het begeleiden van vrijwilligers en het meten van impact.

Doel is empowerment en zelfredzaamheid van inwoners, zodat ze volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving en hun eigen leefwereld vorm kunnen geven. Het begrip speelt zowel in beleid als in het onderwijs en wordt gebruikt in gemeenten en maatschappelijke organisaties.

Terminologie: sociaal-cultureel kan geschreven worden als sociaal-cultureel of sociaal cultureel; de voorkeur varieert per context. In encyclopedische en beleidsdocumenten is de koppelteken vaak gebruikelijk.