cohesie

Cohesie is het vermogen van de onderdelen van een systeem om als eenheid te functioneren. Het begrip verwijst naar de mate van samenhang en richting die de elementen met elkaar delen, en naar hoe die samenhang de werking en stabiliteit van het geheel bepaalt. De term wordt in verschillende vakgebieden gebruikt, telkens met een eigen invulling.

In de natuurwetenschappen verwijst cohesie naar de aantrekkingskrachten tussen deeltjes. Water bijvoorbeeld wordt bijeengehouden door waterstofbruggen, wat zorgt voor oppervlaktespanning en de hechting van moleculen. In vaste stoffen draagt cohesie bij aan materiaalkracht en -stijfheid, terwijl in vloeistoffen de mate van cohesie invloed heeft op eigenschappen zoals viscositeit en fasetransities.

In de sociologie en organisatiekunde betreft cohesie de groepsbinding en het gevoel van onderlinge verbondenheid. Hoge cohesie kan samenwerking en stabiliteit vergroten, maar ook leiden tot groepsdenken. Factoren die cohesie versterken zijn gedeelde doelen, effectieve communicatie, vertrouwen, gemeenschappelijke normen en doeltreffend leiderschap.

In de taalkunde en tekstkunde verwijst cohesie naar de mechanismen die zinnen en alinea’s met elkaar verbinden. Tekstuele cohesie ontstaat door verwijzingen, herhaling van sleutelbegrippen, synoniemen, verwante termen en signaalwoorden die relaties tussen gedachten zichtbaar maken.

In de software- en systeemontwikkeling beschouwt cohesie de mate waarin de functies van een module logisch bij elkaar horen. Hoge cohesie vergroot de onderhoudbaarheid en leesbaarheid, terwijl lage cohesie kan leiden tot fragmentatie en moeilijker onderhoud. Streefwormen zijn functionele of inhoudelijke cohesie met zo min mogelijk afhankelijkheden.