slaapgedrag

Slaapgedrag omvat de patronen en gedragingen met betrekking tot slapen, zoals bedtijd, slaapduur, de continuïteit van de slaap en eventuele bewegingen of geluiden tijdens de nacht, evenals hoe iemand wakker wordt. Het heeft invloed op cognitieve mogelijkheden, stemming en algehele gezondheid.

Deze gedragingen worden gereguleerd door de interactie tussen circadiane ritmes (de interne klok) en de homeostase van slaap, en worden beïnvloed door omgevingsfactoren zoals licht-donker cyclus, lawaai en temperatuur. Leefstijl, gezondheid en medicatie kunnen het slaapgedrag verder sturen. In moderne samenlevingen spelen elektronische schermen vlak voor bedtijd vaak een rol bij het uitstellen van bedtijd en het verminderen van slaapkwaliteit.

Observatie en evaluatie van slaapgedrag gebeuren met middelen zoals slaapdagboeken, actigrafie (bewegingssensoren die slaap- en waakpatronen schatten) en, bij onderzoek met serieuze klachten, polysomnografie. Vragenlijsten zoals de Pittsburgh Sleep Quality Index en de Epworth Sleepiness Scale worden ook gebruikt om subjectieve slaapkwaliteit en slaperigheid te meten.

Factoren die slaapgedrag beïnvloeden zijn onder meer leeftijd, gezondheidstoestand, medicatie, roken, alcohol- en cafeïnegebruik, stress en sociale factoren. Stam- en leefstijlinterventies richten zich vaak op regelmatige bed- en waaktijden, voldoende slaapduur, een rustige, donkere en koele slaapomgeving, en het verminderen van stimulatie vlak voor het slapen gaan. Bij aanhoudende problemen kan professionele evaluatie noodzakelijk zijn.