skeletspiercontracties

Skeletspiercontracties verwijzen naar de spanning of verkorting van skeletspiervezels die mogelijk wordt gemaakt door zenuwactiviteit. Ze zijn essentieel voor vrijwillige beweging, houding en stabilisatie van het lichaam. Contracties ontstaan wanneer motorneuronen elektrische signalen leveren aan spiervezels via de neuromusculaire junction.

De werking berust op excitatie-ontspanning: de zenuwstroom veroorzaakt afgifte van acetylcholine bij de neuromusculaire junctie, waardoor de spiervezel een actiepotentiaal krijgt. Dit potientiaal verspreidt zich langs het sarcolemma en via het sarcoplasmisch reticulum komen calciumionen vrijkomen. Calcium bindt aan troponine, waardoor tropomyosine van actinebindingplaatsen verschuift. Dat laat myosinekoppen toe om kruisbruggen met actine te vormen, wat leidt tot contractie via de cyclus van cross-bridges en ATP-hydrolyse. De krachtafgifte kan isometrisch zijn (spier trekt spanning zonder lengteverandering) of isotono, waarbij de spier korter wordt onder constante of variërende spanning; ook bestaan concentricie (verkorting) en excentrische ( lengtetoename ondanks contractie) typen.

Contracties worden gereguleerd door het centrale zenuwstelsel en bestaan uit motorunits die in grootte-principes principe worden geactiveerd: kleine eenheden eerder, grotere later. Spiercontracties kunnen gespierd blijven door herhaalde impulsen (frequente stimulatie leidt tot tetanus). Energie voor contracties komt uit ATP, aangevuld door creatinefosfaat en aerobe of anaerobe metabolisme; onvoldoende zuurstoftoevoer kan tot vermoeidheid en lactaatproductie leiden.

Skeletspiercontracties vormen zo de basis van talrijke functies, van snelle bewegingen tot lange houdingsverantwoorde spanningen, en zijn centraal in fysiologie, sport en revalidatie.