sedimentveranderingen

Sedimentveranderingen verwijzen naar veranderingen in de hoeveelheid, herkomst, textuur, chemische samenstelling en ruimtelijke verdeling van sedimenten in een gebied over tijd. Ze komen voor op uiteenlopende tijdschalen, van seizoensmatige fluctuaties tot miljoenen jaren. Oorzaken zijn onder meer verwering, erosie, transport door water, wind of ijs, en afzetting, terwijl diagenetische processen sedimenten na de afzetting kunnen veranderen.

Tijdens erosie worden gesteenten afgebroken en materiaal getransporteerd door water, wind of ijs en uiteindelijk afgezet in rivieren, deltas, meren of kustzones. Sorteering bepaalt textuur en korrelgrootte; afzettingsomstandigheden leiden tot verschillende sedimenttypen. Langdurige diagenese kan verdichting en chemische veranderingen in mineralen veroorzaken.

Drijvers en omgevingen: klimaatveranderingen beïnvloeden neerslagpatroon en erosie, terwijl tectonische bewegingen drainage en topografie wijzigen. Landgebruik, urbanisatie en landbouw verhogen bodemerosie; dammen, stortplaatsen en dredging verleggen sedimentstromen. Sedimenten komen voor in rivierdalens, kustgebieden, meren en gletsjersystemen, en dragen bij aan de vorming van sedimentaire koppen en deltas.

Gevolgen en onderzoeken: veranderingen in het sedimentbudget beïnvloeden landschap, habitats en waterkwaliteit, en kunnen opslagcapaciteit van reservoirs en kustlijnen beïnvloeden. Sedimenten vormen bovendien een belangrijkste archief voor klimaat- en milieuprocessen. Bestudering gebeurt met veldmetingen van sedimentgrootte, boorkernen, radiometrische datering, geochemische analyse, remote sensing en modellering van sedimenttransport en -budget.