schedelletsel

Schedelletsel is een verzamelnaam voor letsels aan de schedel en/of de hersenen die ontstaan door een externe kracht op het hoofd. Het kan variëren van oppervlakkige schedelfracturen tot ernstiger intracraniële verwondingen zoals hersenschudding, contusies en bloedingen rondom de hersenen. Tot de letsels behoren zowel gesloten schedelletsel (geen open wond in de schedel) als open schedelletsel (schedelbreuk met een open verbinding naar de buitenwereld).

Oorzaken zijn onder meer vallen, verkeersongevallen, sportblessures en geweld. Patiënten presenteren vaak met hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, braken, verwardheid of bewustzijnsverlies. Ernstige symptomen kunnen leiden tot snelle achteruitgang, zoals niet-responsieve toestand, moeilijkheden met spreken of motorische uitval. Bij jonge kinderen kunnen irritatie, huilerigheid of beperkte alertheid de voornaamste signalen zijn.

Diagnostiek begint met een klinisch onderzoek en beoordeling van het bewustzijn (bijv. Glasgow Coma Scale). CT-scan is de eerste keus bij verdenking op schedelbasisfractuur of intracraniële bloedingen; MRI kan aanvullende informatie geven bij niet-acute letsels. Laboratoriumonderzoek heeft vooral een ondersteunende rol.

Behandeling richt zich op stabilisatie van ademhaling, ademhaling en bloedcirculatie (ABCs), monitoring van neurologische status en het voorkomen van complicaties. Operatieve ingrepen kunnen nodig zijn bij open fracturen, een depressief fractuur of intracraniële bloedingen zoals epidurale of subdurale hematomen. Soms wordt kortdurende anti-epileptische medicatie gegeven.

Prognose varieert sterk met de aard en ernst van het letsel. Mild schedelletsel geeft vaak herstel binnen dagen tot weken; ernstiger letsels kunnen blijvende neurologische problemen veroorzaken. Preventie omvat veiligheidsmaatregelen zoals draagbare helmen en valpreventie.