scanpatronen

Scanpatronen zijn vooraf bepaalde trajecten of sequenties die een sensor, proefkop of stralingsbron tijdens de data-acquisitie volgt om een ruimte, tijd of spectrale ruimte te bemonsteren. Ze bepalen welke posities worden bemonsterd, in welke volgorde en hoe lang er op elke positie wordt geduurd. Daarmee beïnvloeden ze de dekking, de rescoule, de scherpte en de doorlooptijd van metingen.

Veel voorkomende patronen zijn onder meer het rasterpatroon, waarbij horizontale of verticale lijnen in een raster beschadigd worden gemeten; het serpentinepatroon, dat gelijkmatig door de lijnen heen terugkeert en reistijd beperkt; en spirale of cirkelvormige patronen, die vaak een centrum-naar-buiten of buiten-naar-centrum dekking bieden. Ook Lissajous-patronen, die twee oscillerende richtingen combineren, komen voor in sommige laser- en optische scanners. Daarnaast bestaan er willekeurige of variabel-dichtheidspatronen, die vooral worden gebruikt bij adaptieve bemonstering om gebieden met hoge informatie dichter te bemonsteren.

Toepassingen van scanpatronen komen voor in diverse domeinen. In beeldvorming en scanningstechnologie zoals flatbedscanners, camerasensoren en optische microscopen bepalen ze hoe efficiënt en nauwkeurig een beeld wordt opgebouwd. In medische beeldvorming (MRI, CT, echografie) en in radar- en satellietastering worden specifieke patronen gekozen om de benodigde resolutie en dekking te realiseren binnen operationele beperkingen. In astronomie en ruimtevaart worden scanpatronen gebruikt om grote gebieden te bestrijken met zo min mogelijk tijd en beweging.

Belangrijke overwegingen bij het kiezen van een patroon zijn dekking, resolutie, doorlooptijd, energieverbruik en mogelijke aliassing of bewegingsartefacten. Moderne systemen gebruiken vaak adaptive of variabel-dichtheidspatronen om aandacht te geven aan zones met meer informatie.