richtpunt

Een richtpunt is een vast referentiepunt dat in surveying, cartografie en navigatie dient als ankerpunt voor het bepalen en controleren van posities, hoeken en hoogtes. Het heeft bekende coördinaten in een nationaal of internationaal referentiesysteem, zoals RD (Rijksdriehoekstelsel) in Nederland of WGS84 wereldwijd. Richtpunten maken consistente metingen over tijd en tussen verschillende instrumenten mogelijk.

Richtpunten kunnen fysiek zijn of virtueel. Fysieke richtpunten zijn doorgaans gemarkeerde monumenten, zoals metalen schijven, betonpunten of stenen palen, waarop de exacte ligging en vaak de coördinaten en hoogte vastliggen. Virtuele richtpunten bestaan uit geodetische netwerken en GNSS-stations die continu metingen leveren en lokale metingen koppelen aan een wereldwijd referentiesysteem.

In veel landen wordt een nationaal richtpuntnetwerk onderhouden door geodetische en kadasterorganisaties. In Nederland wordt dit netwerk beheerd en gepubliceerd door Kadaster en aangesloten geodetische instellingen; de gegevens worden gedeeld via kaarten en datasets met de coördinaten en hoogtes van de richtpunten. Deze netwerken vormen de basis voor nauwkeurige metingen in landmeterwerk, constructie, cartografie en GIS-projecten.

Richtpunten worden toegepast bij veldwerk, nivelleren, triangulatie, fotogrammetrie en GNSS-werk. Ze dienen als betrouwbaarheidstoets en referentie voor positionering, kwaliteitscontrole en het koppelen van lokale netwerken aan landelijke of mondiale referentiesystemen. Zo garanderen richtpunten de reproduceerbaarheid en samenhang van geografische data.