regulerende

Regulerende is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands, afgeleid van het werkwoord reguleren. Het beschrijft iets dat reguleert, beheerst of stuurt, en wordt gebruikt om aan te geven dat een proces, mechanisme of instantie regels oplegt of processen in banen leidt. In het Engels wordt regulerende vaak vertaald als regulator of regulating.

De term wordt doorgaans gebruikt in combinatie met andere woorden om een regulerende functie of werking te specificeren, bijvoorbeeld regulerende factoren, regulerende mechanismen of regulerende normen. Het participium kan zowel attributief als predicatief voorkomen: een regulerende instantie voert regels uit, en een proces heeft een regulerende werking.

Etymologisch gezien is reguleren opgebouwd uit regel (regel, norm) en het suffix -eren, waarmee werkwoorden worden gevormd. Het woord verwijst dus naar het opstellen, toepassen of handhaven van regels en normen. In verschillende vakgebieden heeft regulerende taal een eigen specialisatie.

In de wetenschap en technologie komt regulerende vaak naar voren in termen als regulerende genen of regulerende netwerken, die de expressie van andere genen controleren. In de bestuurs- en juridische context verwijst regulerende regelgeving naar maatregelen, normen en procedures die organisaties of individuen dwingen tot naleving. In de systeem- en regeltechniek kan regulerende feedback zorgen voor stabiliteit en gewenste uitkomsten door reacties op variaties te sturen.