programmagestuur

Programmagestuur is het geheel van beleidslijnen, structuren en processen die nodig zijn om een programma te sturen en te controleren. Een programma is een samenhangende verzameling van gerelateerde projecten en activiteiten die samen hogere doelen of baten realiseren dan elk project afzonderlijk. Het doel van programmagestuur is ervoor te zorgen dat het programma op de juiste strategische richting blijft, tijdig beslissingen neemt en baten realiseert. Het omvat zowel de governance als de uitvoering op programmaniveau.

Een gebruikelijke governance-structuur voor een programma bestaat uit een sponsor op het hoogste niveau, een programmadirecteur (of program manager) die de uitvoering coördineert, en een programboard of stuurgroep die besluiten neemt over prioriteiten, budget en belangrijkste risico’s. Projectmanagers en business owners leveren de input en dragen verantwoordelijkheid voor hun onderdelen. Deze combinatie zorgt voor heldere rollen, besluitrechten en communicatie over de gehele programmacyclus.

Belangrijke processen binnen programmagestuur zijn onder andere besluitvorming en prioritering, batenmanagement en realisatie, risicobeheer, wijzigingsbeheer en kwaliteitsborging. Stakeholdermanagement en communicatie zorgen ervoor dat betrokkenen tijdig worden geïnformeerd en betrokken blijven. Periodieke reviews, go/no-go-momenten en dashboards ondersteunen toezicht en besluitvorming.

Artefacten die vaak aanwezig zijn, omvatten een programmaparche, een programmaplan, een batenmap, risico- en issueslogs, wijzigingslogs en een governance- en communicatiestrategie. De uitvoering volgt meestal een fasen- of stage-gate benadering waarbij toestemming nodig is om verder te gaan naar de volgende fase.

Uitdagingen voor programmagestuur zijn onder meer veranderingsweerstand, afhankelijkheden tussen projecten en beperkte resources. Succesvolle praktijken omvatten duidelijke doelstellingen, vroegtijdige en actieve sponsoring door de directie, onafhankelijke assurance en een geïntegreerde planning en monitoring van realisatie van baten.