procyclisch

Procyclisch is een begrip uit de economie dat aangeeft dat een variabele in dezelfde richting beweegt als de conjunctuur of economische cyclus. Een variabele is procyclisch wanneer deze stijgt in perioden van economische groei en daalt in perioden van achteruitgang. Hiermee wordt onderscheid gemaakt met tegencyclische variabelen, die juist tegengesteld aan de cyclus bewegen, en acyclische variabelen, die nauwelijks samenhangen vertonen met de cyclus. De mate van procycliciteit geeft aan hoe sterk een variabele meebeweegt met de conjunctuur.

Meetmethoden: Procycliciteit wordt vaak vastgesteld door de correlatie met de outputgap of met de groeivoet van het bruto binnenlands product (BBP). Een variabele die historisch gezien positief samenhangt en statistisch significant co-moveert met de conjunctuur wordt als procyclisch beschouwd. Veel gebruikte voorbeelden zijn productie, particuliere consumptie en particuliere investeringen; inflatie wordt in veel economieën ook als procyclisch gezien, hoewel dit afhankelijk van de periode kan variëren.

Voorbeelden en beleid: reëel BBP, consumptie en investeringen zijn typische procyclische variabelen. Uitgaven en inkomsten van de overheid kunnen ook procyclisch zijn in sommige landen wanneer fiscale en automatische stabilisatoren de conjunctuur volgen in plaats van dempen. In beleid wordt vaak gestreefd naar tegencyclische maatregelen om schommelingen te dempen en stabiliteit te bevorderen; procyclisch beleid kan daarentegen de conjunctuur versterken.

Kritiek en nuance: Niet alle variabelen vertonen een zuivere procyclische relatie; afhankelijk van tijdperk, instellingen en financiële condities kunnen relaties veranderen. Het begrip helpt bij het analyseren van economische dynamiek en bij het evalueren van macrobeleid.