procesverbaal

Een procesverbaal is een officiële schriftelijke verslaglegging door een openbaar ambtenaar (meestal een politiefunctionaris) die feiten, verklaringen of waarnemingen vastlegt tijdens een opsporingsonderzoek of administratieve procedure. Het dient als formeel document in strafrechtelijke en administratieve procedures en vormt een belangrijk onderdeel van de bewijsvoering.

Het kan een incident beschrijven, aangifte van een strafbaar feit, getuigenverklaringen, verklaringen van verdachten en aangetroffen bewijsmateriaal, alsmede de handelingen die door de autoriteit zijn verricht (zoals aanhouding, inbeslagname of onderzoek). Er bestaan verschillende typen, zoals een procesverbaal van bevindingen, van aangifte en van verhoor; de inhoud en de vorm variëren per rechtsgebied en situatie.

Rol en gebruik: een procesverbaal functioneert als bewijs en als basis voor vervolging, verdere politiehandelingen of bestuurlijke beslissingen. Het is geen uitspraak over schuld of onschuld; het legt vast wat is waargenomen of meegedeeld. Het opstellen gebeurt doorgaans door een bevoegde ambtenaar, en in veel gevallen kan de betrokkene het document inzien en, indien nodig, corrigeren of laten toevoegen met aanvullende aantekeningen.

Toegang en privacy: in de Nederlandse en Belgische strafprocedure maakt het procesverbaal deel uit van het juridische proces. Kopieën kunnen onder voorwaarden aan de verdachte of diens raadsman worden verstrekt, en sommige informatie kan onder privacyregels beperkt openbaar zijn. Het document blijft een vertrouwelijk instrument binnen de procedure, zolang de wet daartoe ruimte biedt.