peilbuis

Peilbuis is een verticale buis die wordt gebruikt om het waterniveau in de ondergrond te bepalen, met name het grondwaterniveau of het waterniveau in drainagezones. Ze worden veel toegepast in hydrologie, land- en waterbeheer, landbouw en bouwkunde om fluctuaties in de watertafel te monitoren en drainageprestaties te evalueren. Een peilbuis bestaat meestal uit een cilindrische buis, vaak van PVC of staal, die in de grond wordt geplaatst zodat een perforatiegedeelte in het waterdragende interval ligt. Het bovenste deel van de buis is afgesloten of voorzien van een kap, zodat het leespunt op ooghoogte kan worden afgelezen. Rond het perforatiegebied wordt vaak grind of een fijn filter gevuld om inziveling van bodemdeeltjes te voorkomen terwijl wateruitwisseling mogelijk blijft.

Werking: het grondwater dat via de poriën in de buis komt, stijgt naar hetzelfde niveau als in de omgeving. Het waterniveau in de buis wordt afgelezen met een meetlat, een glasverloop of een meetinstrument verbonden aan een ventiel of data logger. Sommige constructies gebruiken een uitleesleiding of een vented cap voor continue monitoring.

Toepassingen: peilbuizen worden ingezet voor het vastleggen van seizoensgebonden grondwaterdaling en -stijging, het evalueren van drainage- en irrigatieprestaties, het beoordelen van bouwgrondvocht en het beheer van watergangen en kades.

Onderhoud en varianten: regelmatig reinigen van kleppen en perforaties, controleren op verstopping en verplaatsing, en bij meerdere installaties een reeks peilbuizen gebruiken om een watervoorkring te kartograferen. Verwante termen zijn standpijp en piezometer; de benaming peilbuis benadrukt het niveaubegrip.