omwenteling

Omwenteling is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat verwijst naar een beweging waarbij een voorwerp rond een as draait of een volledige draai maakt, maar het kan ook een figuurlijke of maatschappelijke verandering aanduiden. De term heeft meerdere betekenissen afhankelijk van context: mechanisch, astronomisch en politiek/sociaal.

In de mechanische betekenis duidt omwenteling op een volledige draai van 360 graden rondom een as. In de kinematica wordt omwenteling vaak gezien als een specifieke vorm van draaiing; rotatie is een bredere term voor elke draaiing om een as. De snelheid wordt uitgedrukt in omwentelingen per minuut (rpm) of in hoekverplaatsing uitgedrukt in radialen.

In de astronomie en geografie kan omwenteling verwijzen naar een baanbeweging rond een middelpunt, zoals de omwenteling van de aarde om de zon. In deze context overlapt het met het begrip revolutie; veel wetenschappelijke teksten gebruiken omwenteling als synoniem van orbitale revolutie.

In de politiek en samenleving wordt omwenteling gebruikt voor een plotselinge, ingrijpende verandering van het politieke systeem of het maatschappelijke bestel; een revolutie, coup of grote hervorming kan als omwenteling worden aangeduid. Deze betekenis benadrukt de ingrijpende aard van de gebeurtenis in tegenstelling tot een geleidelijke verandering.

Etymologie: afkomstig van om- (rondom) en wenteling (het draaien/wentelen).