mierenzuur

Mierenzuur, chemische formule HCOOH, ook bekend als methaanzuur (IUPAC-naam methaanzuur), is de eenvoudigste koolzuurzuur. Het is een kleurloze, bijtende vloeistof met een scherpe geur. Het is volledig oplosbaar in water en heeft een kookpunt van 100,8 °C en een smeltpunt van 8,4 °C. Het is een zwakke organische zuur met een pKa van ongeveer 3,75.

In de natuur wordt mierenzuur geproduceerd door mieren en andere insecten. Het zuur dient als verdedigingsmiddel en kan uit speciale klieren worden uitgebracht als spray. Daarnaast komen kleine hoeveelheden mierenzuur voor in sommige planten en vruchten, maar de concentraties zijn doorgaans laag.

Industrieel wordt mierenzuur meestal geproduceerd via een route die methylformaat omvat, gevolgd door hydrolyse tot formic acid. Andere methoden omvatten oxidatie van formaldehyde. Het heeft diverse toepassingen: als conserveermiddel en antibacterieel middel in voedsel en diervoeders, in de leerlooierij, textiel- en rubberindustrie, als oplosmiddel en reagentia in chemische synthesen, en in de landbouw en bestrijdingspraktijken.

Veiligheid en milieu: geconcentreerde mierenzuur is bijtend en kan huid, ogen en ademhalingswegen ernstig irriteren. Blootstelling moet worden vermeden en bij accidentele contact moet snel worden ingegrepen. Het wordt opgeslagen in corrosiebestendige containers bij kamertemperatuur, uit de buurt van oxidatiemiddelen, en afval dient volgens lokale regelgeving voor gevaarlijke stoffen te worden verwerkt.